Je bent niet je beperking

Johan (56) werkt al 26 jaar fulltime bij Reclassering Nederland en heeft aangeboren maculadegeneratie. Zijn visuele beperking is geen belemmering maar soms juist zelfs een voordeel.

Johan is 26 jaar geleden bij toeval terechtgekomen bij de reclassering. “Ik had niet echt een beeld wat reclassering inhield, maar ze vroegen iemand met een achtergrond in maatschappelijk werk en die heb ik. In mijn sollicitatiebrief scheef ik dat ik vanwege een visuele beperking geen rijbewijs heb. In het sollicitatiegesprek heb ik dat nader toegelicht. Ik heb ook aangegeven dat het zeker voordelen heeft dat ik minder zie, zoals geconcentreerd kunnen luisteren en de grote lijnen in de gaten houden.”

Ik zeg nooit dat ik niet goed zie

“Ik adviseer de rechter-commissaris of iemand tot zijn proces vrijgelaten kan worden of niet. Ik voer daarvoor gesprekken met verdachten en maak daarvan een verslag. Dit moet vaak binnen een dag klaar zijn en als het spoed is binnen twee uur. Ik mis misschien sommige non-verbale signalen, maar dat compenseer ik met mijn andere zintuigen en ervaring. Ook vinden veel gesprekken telefonisch plaats en heb ik daarnaast een coördinerende rol. Ik zeg nooit dat ik niet goed zie, tenzij het een functie heeft in het gesprek. Bijvoorbeeld om ‘dichter bij de ander te komen.”

Met humor kom je een eind

“Op mijn werkplek gebruik ik een beeldschermloep om mijn handgeschreven aantekeningen terug te kunnen lezen, de verlichting is aangepast en ik kan de screens naar beneden doen om het daglicht te dempen. Deze aanpassingen heb ik nog niet zo lang. Ik merkte dat werken me steeds meer energie kostte. Ik heb toen een werkplekonderzoek aangevraagd bij Koninklijke Visio. Of deze hulpmiddelen voor de toekomst voldoende zijn, weet ik niet. Ik leef per dag. Reizen met het openbaar vervoer naar mijn werk, kost me zoveel inspanning dat ik al moe ben als ik arriveer. Daarom rijd ik vaak mee met mijn vrouw, een collega of gebruik de taxiregeling. Mijn aanvraag daarvoor verliep boven verwachting eenvoudig bij het UWV.”

Elkaar serieus nemen

“Mijn leidinggevende Vanessa neemt mij serieus en ik neem haar serieus. Dat houdt in dat ik aangeef wat ik nodig heb om mijn werk goed te kunnen doen en we samen kijken hoe we dat voor elkaar krijgen. Soms gebeurt dat tijdens een functioneringsgesprek, maar meestal terloops. Zowel in mijn persoonlijke leven als in mijn werk, gaat het erom hoe je jezelf opstelt. Je bent meer dan wat je niet kunt. Net zoals een verdachte meer is dan zijn delict.”

Vanessa merkt alleen aan kleine dingen dat Johan een visuele beperking heeft. “Als hij vraagt of ik ook koffie wil, zeg ik waar mijn kopje staat op het bureau, want dat ziet hij niet. Maar verder staat zijn slechte zicht absoluut niet voorop. Hij is een volwaardig lid van ons team, heeft zijn eigen werkwijze ontwikkeld en veel veerkracht.”

–

Genoeg energie?

Vanessa geeft aan dat Johan door zijn kennis en ervaring veel toegevoegde waarde heeft en dat hij extra bijspringt als het nodig is. “Hoe het met zijn energieniveau zit, weet ik niet altijd. Het is een sociaal dier en ik hoop dat dat na zijn werk ook zo is. Maar misschien heeft het werk meer impact op zijn energie, dan ik besef. Goed om het daar samen vaker over te hebben.”

Juiste mensen aan boord

Alle aanpassingen op zijn werkplek heeft Johan zelf geregeld. “Onze landelijke afdeling Mens en Organisatie kan daarbij de weg wijzen en ondersteunen” vertelt Vanessa. “Dat doen we niet omdat het moet of omdat we daar subsidie voor krijgen. Maar omdat we de juiste mensen aan boord willen krijgen en houden.”

Toon lef

Vanessa doet ook werving en selectie. Tegen iedereen -dus ook mensen met een beperking- wil ze zeggen: “Solliciteer als je het vertrouwen hebt dat je de functie aankunt, ondanks je beperking. Motiveer dat en laat je niet tegenhouden. Het vermelden van je beperking in een sollicitatiebrief vind ik krachtig en getuigen van lef en zelfvertrouwen. Zeker bij de reclassering is dat wat we zoeken!”

Auteur: Iris Stekelenburg